Rozwód stanowi definitywne rozwiązanie małżeństwa, które może nastąpić na mocy wyroku Sądu Okręgowego.
Rozwody mogą zostać podzielone na grupy, do których zalicza się rozwód bez orzekania o winie, rozwód z orzekaniem o winie, rozwód w sytuacji, gdy są małoletnie dzieci.
Każda z tych grup będzie wymagała sformułowania innego żądania pozwu.
W związku z tym, aby pozew o rozwód zawierał wszystkie wymagane elementy, musi zawierać poniższe składniki.
- miejscowość i datę sporządzenia pozwu,
- prawidłowe oznaczenie sądu do którego jest kierowany,
Pozew wnosi się do Sądu Okręgowego właściwego z uwagi na miejscowość, w której małżonkowie mają lub mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania.
- oznaczenie stron postępowania poprzez wskazanie ich imion, nazwisk oraz adresów zamieszkania i nr PESEL powoda i pozwanego,
Powodem jest ten z małżonków, który wnosi pozew do sądu. Pozwanym jest drugi z małżonków. W związku z tym prawidłowe oznaczenie stron będzie wyglądało następująco:
Powód: Anna Kowalska, zamieszkała ul. Przykładowa 1, 87-001 Toruń, PESEL 82050636789,
Pozwany: Jan Kowalski, zamieszkały ul. Przykładowa 1, 87-001 Toruń, PESEL 80102694357.
- oznaczenie rodzaju pisma – w tym przypadku: „Pozew o rozwód bez orzekania o winie” – jeśli strony nie chcą, by sąd orzekał o tym, kto jest winny rozkładu pożycia małżeńskiego, lub „Pozew o rozwód z orzeczeniem o winie”, gdy sąd ma się zająć rozpoznaniem kwestii winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego,
- dokładnie określone żądanie pozwu oraz zawartych w piśmie procesowym wniosków,
Podstawowym żądaniem w tej sprawie jest orzeczenie rozwodu. W przypadku, w którym sąd ma nie rozstrzygać o tym, kto ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego i para nie posiada wspólnych małoletnich dzieci, przykładowe żądanie może brzmieć następująco:
Pozew o rozwód bez orzekania o winie
Niniejszym wnoszę o rozwiązanie małżeństwa stron zawartego w dniu ………… roku w Urzędzie Stanu Cywilnego w …. nr aktu małżeństwa ……………………… bez orzekania o winie.
W sytuacji, w której jedno z małżonków wnosi o orzeczenie rozwodu z winy drugiego, żądanie powinno brzmieć:
Pozew o rozwód z orzeczeniem o winie
Niniejszym wnoszę o rozwiązanie małżeństwa stron zawartego w dniu ………… roku w Urzędzie Stanu Cywilnego w …. nr aktu małżeństwa ……………………… z wyłącznej winy pozwanego/z winy pozwanej/z winy obu stron.
W każdym przypadku można zawrzeć również wniosek o orzeczenie o sposobie wspólnego zamieszkania, jeśli małżonkowie nadal zamieszkują wspólnie, bądź o nieorzekanie o sposobie wspólnego zamieszkania jeśli mieszkają osobno, bądź porozumieli się co do tej kwestii. Przykładowe żądanie, umieszczane w pozwie jako kolejne, pod zadaniem orzeczenia rozwodu, może brzmieć:
Wnoszę o nieorzekanie o sposobie wspólnego zamieszkania stron.
lub:
Wnoszę o ustalenie sposobu korzystania z mieszkania na czas wspólnego w nim zamieszkiwania przez przyznanie stronie powodowej prawa do korzystania z pokoju A, stronie pozwanej z pokoju B, przy czym strony będą wspólnie korzystały z pozostałych pomieszczeń.
Można również złożyć wniosek o eksmisję małżonka, który powinien brzmieć:
Wnoszę o orzeczenie eksmisji strony pozwanej.
Jeśli w małżeństwie są wspólne, małoletnie dzieci, sąd będzie rozpoznawał również kwestię związaną z rodzicielstwem, w tym miejsce zamieszkania dziecka, kontakty z rodzicem, z którym dziecko nie zamieszkuje wspólnie, władzę rodzicielską i alimenty. Tym samym, celem prawidłowego rozpoznania tych spraw przez sąd, w pozwie rozwodowym należy zawrzeć odpowiednie żądania w tym zakresie, tj. np.:
Wnoszę o:
- powierzenie stronom pełni władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem stron: …………………..…., urodzonym w dniu ……………………………………. r.,
- ustalenie, że miejscem zamieszkania małoletniego będzie każdoczesne miejsce zamieszkania Powódki,
- ustalenie, że Pozwany będzie miał prawo do kontaktów z dzieckiem, z możliwością zabierania go poza miejsce zamieszkania w następującym zakresie… (tu należy wskazać w jakich dniach i godzinach dziecko będzie pod opieką rodzica w stosunku do którego ma zapaść orzeczenie o kontaktach, skąd i dokąd dziecko będzie zabierane lub odwożone przez tego rodzica).
- zobowiązanie obu stron do partycypowania w kosztach utrzymania dziecka stron, w tym też zasądzenie od Pozwanego na rzecz małoletniego kwoty … zł (słownie: …. złotych), tytułem alimentów, płatnych do rąk Powódki, w terminie do … każdego następującego po sobie miesiąca, wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności – począwszy od dnia wniesienia pozwu.
Tutaj też wskazuje się inne żądania pozwu, w tym składając np. wnioski o zabezpieczenie kontaktów czy alimentów, wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków, polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu, zażądanie dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich, wraz z uprawdopodobnieniem, że strona sama nie może ich uzyskać.
Ponadto w tym miejscu zawiera się wnioski dowodowe wraz z tezami dowodowymi uzasadniającymi treść żądania.
- uzasadnienie pozwu,
W tym miejscu należy opisać stan faktyczny sprawy, przebieg pożycia małżeńskiego, ostatnie wspólne miejsce zamieszkania małżonków, przyczyny rozkładu i stopień rozkładu, czy
strony zamieszkują nadal wspólnie, czy utrzymują więź fizyczną i gospodarczą, jeśli nie – to
od jakiego czasu. Należy również podać, czy strony podjęły próbę mediacji lub w inny sposób próbowały ratować małżeństwo. Ponadto, jeśli wystąpiono o orzeczenie rozwodu z winy jednego z małżonków, należy opisać podstawy wystąpienia z takim wnioskiem. Jeśli strony posiadają wspólne małoletnie dzieci należy opisać również sposób sprawowania władzy rodzicielskiej i opieki nad dzieckiem oraz wykazać usprawiedliwione potrzeby dziecka uzasadniające wysokość dochodzonego roszczenia alimentacyjnego.
- podpis powoda,
- wymienienie załączników (dokumentów załączanych do pozwu).
Do pozwu dołącza się również akt małżeństwa oraz akt urodzenia wspólnych małoletnich dzieci stron.
Pozew wraz ze wszystkimi załącznikami składa się w sądzie w dwóch egzemplarzach, z których jeden jest przeznaczony dla sądu, a drugi zostaje doręczony stronie pozwanej.
W przypadku pozwu o rozwód opłata wynosi 600 zł i należy uiścić ją przelewem na rachunek bankowy sądu, bądź w kasie sądu dołączając potwierdzenie zapłaty do pozwu.
Michał Przygoda
Prawnik. Student Collegium Humanum w Warszawie na kierunku “Psychotraumatologia” (studia Master of Science z akredytacją Austrian Training Center for Neuro-Linguistic Programming and Neuro-Linguistic Psychotherapy, The Coaching and Psychotherapy Academy – Wiedeń, Austria); słuchacz studiów podyplomowych “Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie”; asystent psychologa w Stowarzyszeniu Nowa Kuźnia w Lublinie, gdzie pogłębia wiedzę teoretyczną i zdobywa umiejętności praktyczne związane ze świadczeniem pomocy psychologicznej oraz psychoterapeutycznej; student teologii w Ewangelikalnej Wyższej Szkole Teologicznej we Wrocławiu. Koncentruje się na działaniach związanych z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, w szczególności na poradnictwie prawnym i pracy z ofiarami przemocy.